Ізабелін і Падароск
Вёска Ізабэлін. Ізабэлінскі сельсовет, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць, 231922.
Шырата – 53.0529, даўгата – 24.3315.
Аграгарадок Падароск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць, 231923.
Шырата – 52.9818, даўгата – 24.6144.
Кропка на гугал мапе
Адлегласць (у кіламетрах) да ўсіх іншых кропак нашага маршрута (ад Падароска):
Барысаў – 343 км
Зембін – 342 км
Смілавічы – 281 км
Навагрудак – 139 км
Любча – 167 км
Крынкі – 83 км
Беласток – 114 км
Орля – 131 км
Тыкоцін – 145 км
Мясцовыя гіды і краязнаўцы ў Ізабеліне і Падароску
Па экскурсію ў Ізабеліне – ў Гісторыка-краязнаўчы школьны музей (Адрас: вул. Школьная, 13А, в. Ізабелін, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць; Тэлефон: +375 15 123-96-52,+375 15 123-96-12), ці ў музейны пакой Ізабелінскага дома культуры (Адрас: вул. Ваўкавыская, 34, в. Ізабелін, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць; Тэлефон: + 375 15 123-97-73).
У Падароску можна звярнуцца ў Народны гісторыка-краязнаўчы музей (Адрас: вул. Школьная, 1, а/г Падароск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць; Тэлефон: +375 15 122-21-35, +375 29 867-14-84), ці Музей “Маёнтак Падароск” (Адрас: вул. Паркавая, 4, а/г Падароск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць; Тэлефон: +375 29 169-48-11).
Музеі ў Ізабеліне і Падароску
Гісторыка-краязнаўчы музей у Ізабеліне
Музей знаёміць з гісторыяй вёскі з XVI стагоддзя да нашых дзён. Тут можна пабачыць выставу народных умельцаў “Зроблена з дрэва, пашыта са льна”, прыняць удзел у праграме “Беларускія святы і абрады”, адправіцца ў віртуальную экскурсію “Культурна-гістарычная спадчына Ізабеліна”, паглядзець тэатралізаваны паказ “Падарожжа ў бацькаву хату”.
Музей дзейнічае ў ДУА “Ізабелінскі вучэбна-педагагічны комплекс дзіцячы сад-сярэдняя школа”.
Адрас: вул. Школьная, 13А, в. Ізабелін, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 15 123-96-52,+375 15 123-96-12.
Каардынаты: 53.094300, 24.554601.
Ізабелінскі дом культуры
Галоўнае месца прыцягнення дома культуры – музейная экспазіцыя “Ізабелін кулінарны”. Я на была адкрыта ў 2018 годзе, каб захаваць прадметы побыту, якімі карысталіся сяляне на Ваўкавышчыне, а таксама дзеля збору інфармацыі пра стравы гэтага края.Таму смела распытвайце пра мясцовыя рэцэпты!
На выставе больш за 60 экспанатаў: маслабойкі, ступкі, жорны, слоікі, прасы, калаўроты, тканыя дываны і іншыя неабходныя ў побыце рэчы. Самыя цікавыя экспанаты – лапаць, якому больш за сто гадоў і “лянівец”, прылада для здымання абутку. Відэа-экскурсію “Ізабелін кулінарны” можна паглядзець па спасылцы.
У бібліятэцы дома культуры сабраны краязнаўчыя матэрыялы па Ізабеліну і ваколіцах. Не саромцеся – і звяртайцеся да мясцовага бібліятэкара.
Адрас: вул. Ваўкавыская, 34, в. Ізабелін, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: + 375 15 123-97-73.
Каардынаты: 53.093667, 24.550948.
Народны гісторыка-краязнаўчы музей у Падароску
Калекцыя музея ўражвае: тут прадстаўлены ўнікальныя прадметы, фатаграфіі і друкаваныя выданні. Толькі археалагічная калекцыя налічвае больш за 100 прадметаў X-XII стагоддзяў! У экспазіцыі прадстаўлены дакументы XIX – першай паловы XX стагоддзя. Выстава “Сялянскі двор” знаёміць з традыцыйным ладам жыцця нашых продкаў, у тым ліку інтэр’ерам беларускай хаты.
Музей захоўвае калекцыю школьных падручнікаў 1900-1950 гадоў, а таксама партызанскіх і падпольных выданняў часоў Другой сусветнай вайны. З асобнымі разделамі экспазіцыі можна пазнаёміцца па спасылцы.
Музей месціццў ДУА “Падароскі навучальна-педагагічны комплекс дзіцячы сад-сярэдняя школа”. Экскурсіі праводяць на беларускай, рускай і нямецкай мовах.
Адрас: вул. Школьная, 1, а/г Падароск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 15 122-21-35, +375 29 867-14-84.
Спасылка: https://sites.google.com/view/podoroskmuseum
Каардынаты: 52.985531, 24.615716.
Музей “Маёнтак Падароск”
У маёнтку Падароск плануюць адкрыць музей беларускай шляхты. Яго часовая экспазіцыя ўжо працуе: для наведвання адкрыта 14 пакояў. У кожным з іх – інсталяцыі, якія распавядаюць пра той, ці іншы аспект жыцця шляхты.
Стваральнікі музея мараць, што ў будучыні ў ім будуць выстаўнены працы Станіслава Жукоўскага (выбітнага мастака-пейзажыста, сына патомнага шляхціца). Карціны набыў на аўкцыёнах цяперашні ўладальнік маёнтка.
Адрас: вул. Паркавая, 4, а/г Падароск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 29 169-48-11.
Спасылка: https://m.facebook.com/majontak.padarosk
Каардынаты: 52.977486, 24.620204.
Культавыя яўрэйскія будынкі і месцы сілы ў Ізабеліне
Сінагога. Вул. Ваўкавыская, 44А/1, в. Ізабэлін. Як мяркуецца, мураваны будынак быў узведены ў XVIII стагоддзі. У нядаўнія часы ў былой сінагозе месціўся бар “Няптун”, таму зараз унутры захаваліся рэшткі яго “марскіх інтэр’ераў”. Мясцовыя ўлады паведамлялі, што некалькі гадоў таму будынак выкупіла прыватная асоба, каб у будучыні адкрыць музей з ухілам у яўрэйскую гісторыю.
Каардынаты: 53.092142, 24.553706.
Яўрэйскія могілкі. В. Ізабэлін, у полі за праваслаўнай царквой. На старых яўрэйскім могілках захаваліся мацэвы.
Каардынаты: 53.090890, 24.547901.
Архітэктурныя адзінкі і іншыя цікавыя месцы ў Ізабеліне і Падароску, якія можна паглядзець па дарозе
Ізабелін:
Былы Кальвініскі збор; цяпер касцёл Святых апосталаў Пятра і Паўла. Вул. Ваўкавыская, 29. У XVII стагоддзі, калі Ізабелін належаў роду Сапегаў тут быў пабудаваны каталіцкі касцёл (не захаваўся). У XVIII стагоддзі маёнтак перайшоў да роду Грабоўскіх, якія вызнавалі кальвінізм. У 1778 годзе граф Грабоўскі пабудаваў у Ізабеліне каменны кальвінісцкі храм, які таксама выкарыстоўваўся для набажэнстваў лютэранамі.
У 1935 годзе, калі Ізабелін быў у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, у вёсцы быў заснаваны каталіцкі прыход, якому быў перададзены будынак былога кальвінісцкага храма. У 1968 годзе царква зачынена савецкімі ўладамі, у 1989 годзе вернута каталікам. Пасля рэстаўрацыі паўторна асвечана 29 чэрвеня 1993 года. Гістарычныя інтэр’еры не захавалася.
Каардынаты: 53.094476, 24.552065.
Былы грэка-каталіцкі касцёл; цяпер праваслаўная царква Святога Міхаіла Архангела. Вул. Ваўкавыская, 38. Храм быў пабудаваны з цэглы ў канцы XVIII стагоддзі. Пасля ліквідацыі грэка-каталіцкай (уніяцкай) царквы ў 1839 годзе ўлады Расійская імперыі перадалі будынак праваслаўнай царкве. У 1863 годзе храм загарэўся ад удара маланкі, але хутка быў адноўлены і асвечаны у імя Міхала Арханёла. У 1924 годзе будынак часткова перабудавалі. На жаль, пры рамонтных працах ужо ў наш час была разбурана гістарычная брама перад царквой.
Каардынаты: 53.093026, 24.551550.
Шэраговая забудова. У вёсцы Ізабелін захаваліся жылыя будынкі XIX – першай паловы XX стагоддзя, а таксама гаспадарчыя пабудовы ў стылі “фахверк” першай паловы XX стагоддзя.
Фальварак. На заездзе ў Ізабелін з поўначы. Ад былога фальварку ў вёсцы захавалася гаспадарчая пабудова XIX стагоддзя.
Каардынаты: 52.977486, 24.620204.
Падароск:
Сядзібна-паркавы комплекс Чачотаў і Бохвіцаў. Вул. Паркавая, 4, а/г Падароск. Сядзібна-паркавы комплекс на правым беразе ракі Зальвянкі быў сфарміраваны ў другой палове ХІХ стагоддзя. Ён уключае сядзібны мураваны дом, парк, некалькі мураваных і драўляных гаспадарчых пабудоў, а яго тэрыторыя абкружана мурававанай агароджай з велічнай брамай. На процілеглым баку шашы – спіртзавод, пабудаваны ў 1862 годзе з цэглы, і драўляны вадзяны млын.
Апошнім уладальнік маёнтка Атон Бохвіц (1880-1939) быў арыштаваны савецкімі ўладамі і памёр у турме ў Ваўкавыску. За савецкім часам у палацы размяшчалася сярэдняя школа. Пазней будынак быў падзелены напалову паміж калгасным праўленнем і музычнай школай. У аранжарэі размяшчалася малачарня, а крыпта капліцы-пахавальні выкарыстоўвалася як скотамагільнік.
У пачатку 2000-х гадоў закрыўся спіртавы завод, які месціўся ў будынках вінакурні, а сядзібны дом пуставаў і паступова разбураўся. У 2013 годзе праз аўкцыён палацава-паркавы комплекс набыў прадпрымальнік Павал Падкарытаў. Ён плануе стварыць першы ў Беларусі музей шляхты (частка экспазіцый ужо працуе) і спадарожную яму турыстычную інфраструктуру.
Каардынаты: 52.977486, 24.620204.
Царква Святой Тройцы. Вул. Першамайская, 7А. Храм пабудаваны ў апошняй цвэрці XVIII стагоддзі з цэглы як касцёл у стылі сармацкага барока. У ХІХ стагоддзі па рашэні ўладаў Расійскай імперыі быў перададзены праваслаўнай царкве. Пасля Другой сусветнай вайны савецкія ўлады зачынілі царкву. У 1988 годзе будынак перадалі Беларускаму экзархату Маскоўскага патрыярхата.
Каардынаты: 52.981244, 24.616993.
Транспарт да Ізабеліна і Падароска
Даезд з Ваўкавыска да Ізабэліна:
Аўтобус “Ваўкавыск – Канюхі” з прыпынкам у Ізабэліне.
Расклад: Пн. – Суб.: 5:30. Штодзённа: 17:35.
Аўтобус “Ваўкавыск – Падароск” з прыпынкам у Ізабэліне.
Расклад: Пн. – Ср.: 7:30, 13:55.
Аўтобус “Ваўкавыск – Ханевічы” з прыпынкам у Ізабэліне.
Расклад: Сб., Нядз.: 13:55. Сб.: 7:30. Нядз.: 6:00.
Аўтобус №586 “Ваўкавыск – Брэст” з прыпынкам у Ізабэліне.
Расклад: Штодзённа: 6:10.
Аўтобус “Ваўкавыск – Краскі” з прыпынкам у Ізабэліне.
Расклад: Чц., Пт.: 7:30, 13:55.
Аўтобус “Гродна – Давыд-Гарадок” з прыпынкамі ў Ваўкавыску і Ізабэліне.
Расклад: Пн; Сб.: 12:09.
Аўтобус “Гродна – Пінск” з прыпынкамі ў Ваўкавыску і Ізабэліне.
Расклад: Пт; Сб; Нядз.: 19:09.
Даезд з Ізабэліна ў Ваўкавыск:
Аўтобус “Пінск – Гродна” з прыпынкамі ў Ізабэліне і Ваўкавыску.
Расклад: Штодзённа: 20:20. Пт.- Нядз.: 12:11.
Аўтобус “Давыд-Гарадок – Гродна”з прыпынкамі ў Ізабэліне і Ваўкавыску.
Расклад: Пт.; Нядз.: 18:00.
Звярніце ўвагу, што ў Ізабэліне аўтобус забірае пасажыраў на павароце да мястэчка.
Даезд з Ваўкавыска ў Падароск:
Аўтобус “Ваўкавыск – Падароск”.
Расклад: Пн. – Ср.: 7:30, 13:55.
Аўтобус “Ваўкавыск – Канюхі” з прыпынкам у Падароску.
Расклад: Пн. – Сб.: 5:30. Штодзённа: 17:35.
Аўтобус “Ваўкавыск – Ханевічы” з прыпынкам у Падароску.
Расклад: Сб., Нядз.: 13:55. Суб.: 7:30. Ня : 6:00.
Аўтобус №586 “Ваўкавыск – Брэст” з прыпынкам у Падароску.
Расклад: Штодзённа, 6:10.
Аўтобус “Ваўкавыск – Краскі” з прыпынкам у Падароску.
Расклад: Чц., Пт.: 7:30, 13:55.
Аўтобус “Шчучын – Брэст” з прыпынкамі ў Ваўкавыску і Падароску.
Расклад: Пн.; Ср.; Пт.; Суб.; Нядз.: 8:50.
Аўтобус “Гродна – Давыд-Гарадок” з прыпынкамі ў Ваўкавыску і Падароску.
Расклад: Пн; Сб.: 12:09.
Аўтобус “Гродна – Пінск” з прыпынкамі ў Ваўкавыску і Падароску.
Расклад: Штодзённа: 20:04. Пт; Сб; Нядз : 19:09.
Аўтобус “Ваўкавыск – Падароск”.
Расклад: Сб.- Нядз.: 12:05.
Аўтобус “Гродна – Іванава” з прыпынкамі ў Ваўкавыску і Падароску.
Расклад: Пт.; Нядз.: 19:30.
Даезд з Падароску да Ваўкавыску:
Аўтобус “Іванава – Гродна” з прыпынкамі ў Падароску і Ваўкавыску.
Расклад: Пт.; Нядз.: 11:56.
Аўтобус “Пінск – Гродна” з прыпынкамі ў Падароску і Ваўкавыску.
Расклад: Пт.- Нядз.: 11:54.
Аўтобус “Давыд-Гарадок – Гродна” з прыпынкамі ў Падароску і Ваўкавыску.
Расклад: Пт.; Нядз.: 17:49.
Аўтобус “Брэст – Шчучын” з прыпынкамі ў Падароску і Ваўкавыску.
Расклад: Пн.; Ср.; Пт.; Сб.; Нядз.: 17:51.
Даведкавая ваўкавыскага аўтавакзала:
+375 15 126-26-09, +375 15 124-37-16.
Таксі
Адлегласць паміж Ваўкавыскам і Ізабэлінам складае 10 кіламетраў. З Ваўкавыска да Падароска – 24. Вы можаце даехаць на “Яндекс-такси” ці прыватным таксі. Трымайце іх нумары – 7220, +375 29 383-81-24, +375 33 383-81-24, +375 33 376-37-69.
Даезд з Ружан да Ізабэліна:
Аўтобус: “Пінск – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Ізабэліне.
Расклад: Штодзённа. 19:34.
Аўтобус “Пінск – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Ізабэліне.
Расклад: Пт. – Нядз.: 11:25.
Аўтобус: “Давыд-Гарадок – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Ізабэліне.
Расклад: Пт; Нядз.: 17:19.
Даезд з Ізабэліна ў Ружаны:
Аўтобус №536 “Ваўкавыск – Брэст” з прыпынкамі ў Ізабэліне і Ружанах.
Расклад: Штодзённа: 6:25.
Аўтобус “Гродна – Давыд-Гарадок”.
Паварот на Ізабэлін – і да Ружан.
Расклад: Пн; Сб.: 12:29.
Аўтобус “Гродна – Пінск” з прыпынкамі ў Ізабэліне і Ружанах.
Расклад: Пт.- Нядз.: 19:26.
Даезд з Ружан да Падароска:
Аўтобус “Пінск – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Падароску.
Расклад: Штодзённа: 19:34.
Аўтобус “Пінск – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Падароску.
Расклад: Пт. – Нядз.: 11:25.
Аўтобус “Давыд-Гарадок – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Падароску.
Расклад: Пт; Нядз.: 17:19.
Аўтобус “Іванава – Гродна” з прыпынкамі ў Ружанах і Падароску.
Расклад: Пт.; Нядз.: 11:30.
Аўтобус “Брэст – Шчучын” з прыпынкамі ў Ружанах і Падароску.
Расклад: Пн.; Ср.; Пт.; Сб.; Нядз.: 17:30.
Даезд з Падароска да Ружан:
Аўтобус №536 “Ваўкавыск – Брэст” з прыпынкамі ў Падароску і Ружанах.
Расклад: Штодзённа: 6:40.
Аўтобус “Гродна – Давыд-Гарадок” з прыпынкамі ў Падароску і Ружанах.
Расклад: Пн.; Сб.: 12:41.
Аўтобус “Гродна – Пінск” з прыпынкамі ў Падароску і Ружанах.
Расклад: Пт.- Нядз.: 19:38.
Аўтобус “Шчучын – Брэст” з прыпынкамі ў Падароску і Ружанах.
Расклад: Пн.; Ср.; Пт.; Сб.; Нядз.: 9:15.
Аўтобус “Гродна – Іванава” з прыпынкамі ў Падароску і Ружанах.
Расклад: Пт; Нядз.: 19:57.
Даведка аўтастанцыі ў Ружанах:
+375 16 322-91-67.
Таксі
Адлегласць паміж Ружанамі і Ізабэлінам складае 38 кіламетраў. Ад Ружан да Падароску – 24 кіламетра. На момант падрыхтоўкі гайда мы не знайшлі прыватныя таксі ў Ружанах. Можна скарыстацца паслучамі “Яндекс-такси”.
Харчаванне (кавярні і крамы)
На жаль, ні ў Падароску, ні ў Ізабэліне няма кавярні ці рэстарана.
Таму можна завітаць у мясцовыя крамы:
“Родны кут”, а/г Падароск.
“Родны кут”, вёска Ізабэлін.
Адпачынак (хостэлы, гатэлі і г. )
Аграсядзіба “Zialiony Dub / Зялёны Дуб”
Адрас: вул. Зялёная, 11, а/г Падароск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 44 484-98-21, +375 29 731-05-02.
Каардынаты: 52.974286, 24.623630.
Спасылка: https://www.facebook.com/groups/1960301554285406/
Сядзіба “Маяк”
Адрас: вёска Сідзельнікі, 5Д, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 29 266-29-77.
Каардынаты: 52.983872, 24.667271.
Спасылка: https://www.instagram.com/usadba_majak/
Гасцініца “Бярозка”
Адрас: вул. Карла Маркса, 7, Ваўкавыск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 15 122-06-34.
Каардынаты: 53.161749, 24.467548.
Матэль “Ваўкавыск”
Адрас: вул. Ракасоўскага, 82, г. Ваўкавыск, Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць.
Тэлефон: +375 15 124-11-62.
Каардынаты: 53.144825, 24.477484.
(Інфраструктурную іфармацыю падрыхтавалі: Вікторыя Лапанік, Ксенія Церашкова)